იეღოვას მოწმეთა სექტის დამაარსებლის მდიდრული ცხოვრება

იეჰოვას მოწმეთა რელიგიური ორგანიზაცია შეიქმნა მოძრაობა “ბიბლიის მკვლევარების” საფუძველზე. ამ უკანასკნელის დამფუძნებელი 1872 წელს იყო ჩარლზ რასელი, მაგრამ შემდგომში მოძრაობა დაიყო რამდენიმე მიმდინარეობად, რომელთაგან ყველაზე ცნობილი და უდიდესი იყო “იეჰოვას მოწმეები”. ორგანიზაციამ თანამედროვე სახელი მიიღო 1931 წელს ჩვენი დღევანდელი გმირის, საზოგადოების საგუშაგო კოშკის მეორე პრეზიდენტის, ჯოზეფ ფრანკლინ რეზერფორდის ინიციატივით.

სწორედ ადვოკატმა რეზერფორდმა, რასელის გარდაცვალების შემდეგ, დაიმკვიდრა ძალაუფლება ორგანიზაციაში, მოახდინა მისი მართვის სისტემის რეფორმა, უარყო დემოკრატია თეოკრატიის სასარგებლოდ და მთელი ძალაუფლება თავის ხელში მოაქცია. დირექტორთა საბჭო, რომელიც ადრე „საგუშაგო კოშკის“ საზოგადოებას მართავდა, დაიშალა და უხუცესები აღარ აირჩევიან. სამაგიეროდ, ისინი დანიშნეს თავად საზოგადოებამ, რომელიც გახდა ორგანიზაციის მმართველი ორგანო. ამავე დროს, რეფორმა ეწინააღმდეგებოდა რასელის ნებას.

ამ ცვლილებებმა აღაშფოთა ზოგიერთი ბიბლიის მკვლევარი და მათ დატოვეს ორგანიზაცია და შექმნეს საკუთარი სტრუქტურა ამავე სახელწოდებით. დაბნეულობის თავიდან ასაცილებლად და წინააღმდეგობის გაწევის მიზნით, რეზერფორდმა გადაწყვიტა შეეცვალა ორგანიზაციის სახელი. ამგვარად, ბიბლიის მკვლევარები გახდნენ იეჰოვას მოწმეები.

მიზანი – კომფორტულად ელოდო მეორედ მოსვლას

მსაჯულამ რეზერფორდმა, როგორც მას ხშირად იცნობდნენ ორგანიზაციაში, იეჰოვას მოწმეებზე უზარმაზარი ძალაუფლებისა და მათი ფინანსების კონტროლის გამო, მშვენიერი ცხოვრება განვლო. ჯოზეფი არ იყო ღარიბი ადამიანი, სანამ ბიბლიის მკვლევარების მეორე პრეზიდენტი გახდებოდა – მან გააერთიანა წარმატებული ადვოკატობა ორგანიზაციის წევრობასთან, მაგრამ რელიგიური ძალაუფლების მოპოვებასთან ერთად, მან მიაღწია სიმდიდრის ახალ დონეს.

რეზერფორდის ფონზე, ბიბლიის მკვლევარების მოძრაობის დამფუძნებელი ჩარლზ რასელი ასკეტივით ცხოვრობდა. რეზერფორდს უყვარდა ლამაზი ინტერიერი, დიდი სახლები, ძვირადღირებული მანქანები, ალკოჰოლი. ჯოზეფი ყოველთვის შესანიშნავად გამოიყურებოდა – გემოვნებას მის არაფერში არ ცვლიდა.

თუმცა, გზა ეკლიანი იყო – 1918-1919 წლებში რეზერფორდი ციხეში წავიდა, სადაც პატიმრობის მძიმე პირობების გამო, პნევმონიით დაავადდა. ჯოზეფი კინაღამ მოკვდა, ერთ-ერთმა ფილტვი ფაქტობრივად არ მუშაობდა და ექიმმა ურჩია, რომ მას “რაც შეიძლება მეტი დრო გაეტარებინა ნიუ-იორკიდან მოშორებით, უფრო ხელსაყრელი კლიმატის მქონე ადგილას”. ეს ადგილი კალიფორნია იყო.

სპეციალურად ჯოზეფისთვის სან-დიეგოს პრესტიჟულ გარეუბანში, კენსინგტონ ჰეიტსში, იყიდეს დიდი მიწის ნაკვეთი 100 აკრი (40,4 ჰექტარი), რომელზედაც 1929 წელს, დიდი დეპრესიის მწვერვალზე აშენდა ბეთ-სარიმის სასახლე. 10-ოთახიანი ვილის სახელი ებრაულიდან ითარგმნება როგორც “პრინცების სახლი”, მაგრამ თავად რეზერფორდი იქ მცხოვრები ერთადერთი პრინცი გახდა. სახლმა სახელი მიიღო პრეზიდენტის იდეის გამო, რომ ძველი აღთქმის პატრიარქები დედამიწაზე მოვიდოდნენ 1925 წელს.

რეზერფორდის სწავლებით, აბრაამი, დავითი, მოსე, ესაია და სამუელი უნდა გამხდარიყვნენ ახალი მსოფლიო მთავრობა და მართავდნენ მთელ დედამიწას თავიანთი დედაქალაქიდან იერუსალიმიდან, თუმცა პლანეტის საკვანძო წერტილებში, პატრიარქები ან მთავრები (თავადები), როგორც მათ “ბიბლიის მკვლევარები” ეძახდნენ, რეზიდენციები უნდა ყოფილიყო. ბეთ-სარიმი პრინცების ამერიკული რეზიდენციის როლს ასრულებდა. იმისდა მიუხედავად, რომ არც 1914 წელს, არც 1917-1920 წლებში და არც 1925 წელს არ მომხდარა სამყაროს აღსასრული და მთავრები არ გამოჩენილან, სახლი მაინც აშენდა.

ესპანური რენესანსის სახლის არქიტექტორი იყო რიჩარდ სმიტ რეკვა, ეპოქის ერთ-ერთი საუკეთესო კალიფორნიელი არქიტექტორი, სან-დიეგოსა და მიმდებარე ტერიტორიაზე მრავალი შენობის ავტორი. აგარაკის ფართობი 470 კვადრატული მეტრი იყო.

სახლები და მანქანები საკმარისი არასოდეს არის

მაგრამ რეზერფორდი არ შემოიფარგლა მხოლოდ ბეთ-სარიმით. მიუხედავად იმისა, რომ მეორე პრეზიდენტის ვიზიტები ნიუ-იორკში მინიმუმამდე იყო დაყვანილი, ამის გაკეთება მაინც რთული იყო მდიდრული პენტჰაუსის გარეშე. ასე რომ, იეჰოვას მოწმეთა ორგანიზაციამ ჯოზეფისათვის პენტჰაუსი იქირავა წელიწადში 10 000 დოლარად (150 000 დოლარი ინფლაციის მიხედვით). ასევე მეორე პრეზიდენტის განკარგულებაში იყო: შეთქმულებისთვის რადიოსადგურად გადაცმული სასახლე სტეიტენ აილენდზე, პატარა სახლი იმავე ადგილას, ბინა მაგდებურგში და ბინები ლონდონში.

ბუნებრივია, უძრავი ქონების შესატყვისი იყო მოძრავი ქონება. ორი Cadillac V12 შეიძინეს Rutherford-ისთვის, იმ დროისთვის მსოფლიოში ყველაზე მდიდრული მანქანა. სან-დიეგოში ჯოზეფი კაბრიოლეტით მოგზაურობდა, ნიუ-იორკში კი ლიმუზინით. როგორც კი 1930 წელს კიდევ უფრო მდიდრული და ძვირადღირებული Cadillac-ის V16 მოდელი გამოჩნდა, რეზერფორდმა მაშინვე შეცვალა თავისი თორმეტცილინდრიანი მანქანა. საზოგადოების „საგუშაგო კოშკის“ პრეზიდენტისთვის არ არის მიზანშეწონილი ისეთ რაღაცის ტარებას, რაც არც თუ ისე ძალიან მაგარია.

ბეთ-სარიმ არის კლასიკური სამხრეთ კალიფორნიის ვილის ერთ-ერთი მაგალითი. ამ სტილის რამდენიმე ათეული სახლი აშენდა სან დიეგოს შემოგარენში1920-30-იან წლებში.

ცალკე ამბავი იმსახურებს ბეთ-შანს – “უშიშროების სახლი”, რომელიც მდებარეობს კანიონის მეორე მხარეს ბეთ-სარიმის მოპირდაპირედ. გარეგნულადაც და ინტერიერითაც ბევრად მოკრძალებული, ეს სახლი 1939 წელს აშენდა ერთადერთი მიზნით, რომ არმაგედონისაგან დაეცვა მასში მაცხოვრებლები.

ბეთ-შანის სამშენებლო კომპლექსი მოიცავდა: დაბომბვისაგან თავშესაფარს, საიდუმლო მიწისქვეშა ბუნკერს, მიწისქვეშა ავზს 4000 გალონზე (15000 ლიტრზე მეტი) დიზელის საწვავისთვის, ავზი 10000 გალონისთვის (თითქმის 38000 ლიტრი) წყლისთვის, მიწისქვეშა საკვების საცავი. თხების ანგარი, თავლა და რამდენიმე დაცვის შენობა. ბეთ-შანი შეიძლება იარსებებდა რამდენიმე თვის განმავლობაში ყველა კომუნიკაციისგან გათიშული.

დაცალე ბოლომდე

ძალაუფლებისა და ფულის გარდა, ჯოზეფ რეზერფორდს უყვარდა სასმელი. და თუ 1910-იან  წლებში ამის პრობლემა არ იყო, მაშინ აკრძალვის პერიოდში (1920 წლიდან 1933 წლამდე) იეღოველთა მეორე პრეზიდენტის ალკოჰოლი საზღვარგარეთიდან მიეწოდებოდა. ყუთის მიწოდება ღირდა 60$ (900$ ინფლაციის მიხედვით). ჩვეულებრივ ალკოჰოლს ყიდულობდნენ გერმანიასა და ინგლისში. დღემდე შემორჩენილია წერილები, რომლებშიც ქვეშევრდომები პრეზიდენტს აცნობებდნენ, თუ რამდენი და რა სახის ალკოჰოლი შეიძინეს მისი საჭიროებისთვის.

რეზერფორდი სვამდა ყველაფერს: ლუდს, ვისკის, კონიაკს, ღვინოს. მოგონებების თანახმად, ჯოზეფი ყოველდღე ერთი სასმელიდან მეორეზე გადადიოდა და ბოთლი ყოველთვის თან ჰქონდა. ამავდროულად, დილის ცხრა საათზე იწყებდა დალევას. ამასთან, რეზერფორდი პირადად მართავდა მანქანებს.

იეღოველთა მეორე პრეზიდენტმა უარყოფითად მიიღო საკანონმდებლო დონეზე სასმელის აკრძალვა და რეგულარულად აკრიტიკებდა მას როგორც პირად საუბრებში, ასევე საჯარო გამოსვლებში. ერთ-ერთ სტატიაში მან ალკოჰოლის გაყიდვის აკრძალვას სატანურიც კი უწოდა.

უსახლკარო პრინცი

1942 წლის 8 იანვარს ჯოზეფ ფრანკლინ რეზერფორდი 72 წლის ასაკში გარდაიცვალა. ის თავად ელოდა ბეთ-სარიმში დაკრძალვას, მაგრამ ადგილობრივი ხელისუფლება ამას ეწინააღმდეგებოდა. სასამართლოში დებატები სამ თვენახევარი გაგრძელდა, იეჰოვას მოწმეებმა 14000 ხელმოწერა შეაგროვეს გარდაცვლილი პრეზიდენტის ვილაში დაკრძალვის მოთხოვნით, მაგრამ დაკრძალვის ნებართვა მაინც ვერ მიიღეს.